نصب و آماده سازی جنگو

جنگو (Django) یک فریم‌ورک سطح بالا و متن‌باز برای توسعه وب است که بر اساس زبان برنامه‌نویسی پایتون طراحی شده است. هدف اصلی جنگو کاهش زمان توسعه و ارائه امکاناتی است که توسعه‌دهندگان را در ساخت برنامه‌های وب امن و مقیاس‌پذیر یاری کند. جنگو از معماری MVC یا در اصطلاح MVT که خاص جنگو است استفاده می‌کند، که درک آن برای ساخت برنامه‌های پیچیده بسیار مفید است. این فریم‌ورک به طور گسترده در صنعت، از توسعه وب‌سایت‌های ساده تا برنامه‌های پیشرفته مانند شبکه‌های اجتماعی و فروشگاه‌های آنلاین، به کار گرفته می‌شود. در این مقاله، ابتدا به نصب و آماده سازی جنگو می‌پردازیم، سپس با ساخت پروژه و اپلیکیشن‌های ساده، اولین قدم‌ها در دنیای جنگو را برمی‌داریم.

نصب جنگو

چرا از محیط مجازی استفاده کنیم؟

محیط مجازی (Virtual Environment) یک ابزار مفید برای مدیریت وابستگی‌های پروژه است. هنگامی که چندین پروژه روی یک سیستم اجرا می‌شوند، ممکن است هر پروژه به نسخه‌های مختلفی از کتابخانه‌ها یا حتی نسخه‌های متفاوتی از جنگو نیاز داشته باشد. با استفاده از محیط مجازی، می‌توان مطمئن شد که هیچ‌گونه تداخل یا ناسازگاری بین پروژه‌ها رخ نمی‌دهد. همچنین این روش به افزایش پایداری پروژه‌ها کمک می‌کند و فرآیند انتقال پروژه به سرورهای مختلف را ساده‌تر می‌کند. این اولین مرحله از نصب و آماده سازی جنگو محسوب میشود.

مراحل ایجاد و مدیریت محیط مجازی

1. نصب پایتون: ابتدا بررسی کنید که پایتون روی سیستم شما نصب باشد. می‌توانید با استفاده از دستور زیر نسخه پایتون خود را مشاهده کنید:

python --version

اگر پایتون نصب نبود، آخرین نسخه آن را از سایت رسمی پایتون دانلود و نصب کنید.

2. ایجاد محیط مجازی: محیط مجازی خود را با استفاده از دستور زیر ایجاد کنید:

python -m venv myenv

در این دستور، myenv  نام دلخواهی برای پوشه محیط مجازی است. پس از اجرای این دستور، پوشه‌ای با نام مشخص‌شده ایجاد می‌شود که شامل ابزارهای موردنیاز برای مدیریت محیط مجازی است.

1. فعال‌سازی محیط مجازی: بسته به سیستم‌عامل خود، یکی از دستورات زیر را اجرا کنید:
   • ویندوز:

myenv\Scripts\activate

• لینوکس یا مک:

source myenv/bin/activate

4. پس از فعال‌سازی محیط مجازی، نام آن در ابتدای خط فرمان نمایش داده می‌شود.
5. نصب جنگو: حالا که محیط مجازی فعال شده است، می‌توانید جنگو را نصب کنید:

pip install django

برای اطمینان از نصب موفقیت‌آمیز جنگو، دستور زیر را اجرا کنید:

python -m django --version

این دستور نسخه جنگو نصب‌شده را نمایش می‌دهد.

ساخت پروژه جدید در جنگو

در جنگو، پروژه به مجموعه‌ای از تنظیمات و پیکربندی‌ها اطلاق می‌شود که اجزای مختلف برنامه وب مانند اپلیکیشن‌ها، پایگاه داده، مسیرهای URL و غیره را مدیریت می‌کند. پروژه می‌تواند شامل یک یا چند اپلیکیشن باشد.

مراحل ایجاد پروژه

1. ابتدا به دایرکتوری موردنظر خود بروید. برای مثال:

cd Projects

2. با استفاده از دستور زیر، یک پروژه جدید ایجاد کنید:

django-admin startproject myproject

این دستور پوشه‌ای به نام myproject  ایجاد می‌کند که شامل فایل‌ها و پوشه‌های زیر است:

• manage.py: ابزار مدیریت پروژه، که از آن برای اجرای دستورات مختلف مانند اجرای سرور یا مدیریت پایگاه داده استفاده می‌شود.
• پوشه پروژه (myproject): شامل فایل‌های تنظیمات (settings.py)، مسیرهای URL (urls.py)، و موارد دیگر.

برای دریافت اطلاعات بیشتر می توانید مقاله آموزش ساخت پروژه در جنگو را مطالعه کنید.

اجرای سرور توسعه

برای اجرای پروژه، به پوشه پروژه بروید:

cd myproject

سپس دستور زیر را اجرا کنید:

python manage.py runserver

این دستور سرور توسعه را اجرا می‌کند و آدرس سرور محلی معمولاً http://127.0.0.1:8000  را در خروجی نمایش می‌دهد. با وارد کردن این آدرس در مرورگر، صفحه خوش‌آمدگویی جنگو را مشاهده خواهید کرد.

ساخت اپلیکیشن جدید در پروژه

مفهوم اپلیکیشن در جنگو

یک پروژه جنگو می‌تواند شامل چندین اپلیکیشن باشد که هرکدام مسئولیت بخشی از عملکرد پروژه را بر عهده دارند. برای مثال، در یک وب‌سایت فروشگاهی، ممکن است اپلیکیشن‌های جداگانه‌ای برای مدیریت کاربران، محصولات، و سفارشات داشته باشید.

مراحل ایجاد اپلیکیشن

1. دستور زیر را برای ایجاد یک اپلیکیشن جدید اجرا کنید:

python manage.py startapp myapp

این دستور پوشه‌ای با نام myapp  ایجاد می‌کند که شامل فایل‌های زیر است:

• models.py: برای تعریف مدل‌های پایگاه داده.
• views.py: برای مدیریت منطق و پاسخ‌دهی به درخواست‌ها.
• admin.py: برای ثبت مدل‌ها در پنل ادمین.
• سایر فایل‌ها مانند apps.py و tests.py.

2. برای فعال‌سازی اپلیکیشن، باید نام آن را به لیست INSTALLED_APPS  در فایل settings.py  اضافه کنید:

INSTALLED_APPS = [
...
'myapp',
]

اگر در این بخش نیاز به اطلاعات بیشتری دارید، نحوه ساخت اپ در Django را مطالعه کنید.

ایجاد اولین نمایش (View)

تعریف  View در جنگو

یک View در جنگو مسئول دریافت درخواست‌های وب و ارسال پاسخ مناسب است. برای مثال، اگر کاربر URL خاصی را در مرورگر وارد کند، View مربوطه اطلاعات موردنیاز را دریافت کرده و به مرورگر ارسال می‌کند.

ایجاد یک View ساده

1. فایل views.py  را در اپلیکیشن خود باز کنید.
2. یک تابع جدید برای مدیریت درخواست‌ها اضافه کنید:

from django.http import HttpResponse
def home(request):
return HttpResponse("به اولین صفحه جنگو خوش آمدید!")

3. در فایل urls.py، مسیر جدیدی برای این View تعریف کنید:

from django.urls import path
from myapp import views

urlpatterns = [
    path('', views.home, name='home'),
]

4. حالا سرور خود را اجرا کنید و آدرس http://127.0.0.1:8000/  را در مرورگر وارد کنید. باید پیام تعریف‌شده در View را مشاهده کنید.

نکات تکمیلی و ابزارهای مفید

کار با پایگاه داده جنگو

جنگو از پایگاه داده SQLite به صورت پیش‌فرض استفاده می‌کند، اما می‌توانید از سایر پایگاه‌های داده مانند PostgreSQL، MySQL یا Oracle نیز استفاده کنید. برای تغییر تنظیمات پایگاه داده، فایل settings.py  را ویرایش کنید.

ابزارهای توسعه جنگو

• VSCode: برای کار با جنگو، نصب افزونه Python و تنظیم محیط مجازی در این ویرایشگر توصیه می‌شود.
• PyCharm: این IDE امکانات خاصی برای توسعه پروژه‌های جنگو ارائه می‌دهد، از جمله تکمیل خودکار کد و ابزارهای مدیریت پایگاه داده.

مشکلات رایج و راه‌حل‌ها

خطای ماژول‌ها

اگر هنگام اجرا با خطای عدم شناسایی ماژول‌ها مواجه شدید، بررسی کنید که محیط مجازی فعال باشد.

تغییر پورت سرور

برای تغییر پورت پیش‌فرض سرور، می‌توانید دستور زیر را اجرا کنید:

python manage.py runserver 8080

جمع‌بندی

در این مقاله، مراحل نصب، راه‌اندازی، و ایجاد اولین پروژه جنگو را به‌طور جامع بررسی کردیم و با نصب و آماده سازی جنگو آشنا شدیم. با پیاده‌سازی این مراحل، می‌توانید به‌راحتی اولین وب‌سایت خود را ایجاد کنید و ایده‌های خلاقانه خود را توسعه دهید. جنگو ابزاری قدرتمند برای توسعه‌دهندگان است که با استفاده از آن می‌توان برنامه‌های حرفه‌ای و بسیار کاربردی ساخت.
سوالات خود را در بخش دیدگاه ها مطرح کنید تا با هم به رفع مشکلات بپردازیم.